Jet Grout
Ana maddesi çimento ve su olan jet grout yönteminde, belirli çaplarda ve boylarda kolon oluşturularak zemin iyileştirmesi sağlanır. Bu yöntem ,yüksek basınçlı özel jet pompaları ve delici makine ekipmanlarıyla yapılır. Zemine basınçlı çimento enjekte edildiği için zeminde kılcal boşluklar ve su damarları çimento ile doldurulur. Bu sayede yapılar için oturmalar azaltılmış ve/veya engellenmiş olur.
Jet grout yöntemi daha çok zeminin ince çakıllı, kumlu, siltli ve az killi olduğu durumlarda uygulanabilir. Sıvılaşma ve oturma risklerine karşı hem taşıyıcı özellik hem de geçirimsizlik sağlar.
Bu uygulama esnasında 30 cm,40 cm,60 cm,80 cm,150 cm çaplarına kadar kolon oluşmaktadır. Zemine havalı ve mekanik Paker yardımıyla çimento enjekte edilerek zemindeki su uzaklaştırılıp zeminin özgül yoğunluğu arttırılmaktadır.
1 – Delme İşlemi
Delme işlemi zemin parametrelerine bağlı olarak belirlenir. Rotary ve darbeli-rotary metotları bilinen en yaygın jet grouting yöntemleridir. Delgiyi kolaylaştırmak ve uç takımlarının aşınmasını ve aşırı ısınmasını engellemek amacıyla akışkanlar kullanılır. Su ,hava ,bentonit veya çimento şerbeti yardımıyla delme işlemi yapılarak enjeksiyon için ön hazırlık tamamlanır.
2 – jet Enjeksiyon işlemi
Projede belirtilen boylara ulaşıldığında ,jet pompası dediğimiz sistemle sisteme monitör aracıyla çimento yollanır. yüksek basınçla pompalamayla enjeksiyon fazı başlatılmış olur. Delme işlemini yapan matkabın uç kısımda nozzle dediğimiz çok küçük çaplı delikler bulunur . Bu delikler çimentoya yüksek hız kazandırır. Bu hızdaki çimento zemini yırtarak, boşluklara nüfuz eder ve zeminde bütünlük sağlanır.
Jet grout Kolonu oluşması
Delici sistemin dönel hareket yapması sayesinde kolon şeklinde bir yapı oluşur. Mevcut zeminden farklı parametrelere sahip yeni bir karışım elde edilmiş olur (soilcrete).
jet grouting Kolon çaplarının belirlenmesi
Oluşacak kolonların çapları zemin özelliklerine bağlı oduğu gibi ; jet grout ana parametrelerine de bağlıdır. Bununla birlikte, Çekme hızı, Dönüş Hızı, pompa basıncı , grout debisi etkili olduğu gibi . Nozzle adedi ve çapı gibi etmenler çapı belirleyen ana unsurlardır.
Jet grout çeşitleri teknikleri nelerdir ?
Kolon oluşturmada 3 farklı teknik karşımıza çıkmaktadır bunlar ,
a) jet 1 tekniği
b) jet 2 tekniği
c) jet 3 tekniği
Jet 1 tekniği
En basit ve en çok uygulanan tekniktir. İlk olarak 50 yıl önce Japonya da denenmiştir. Sistem tek çeperli borudan, su ve çimentonun 300-600 bar basıncla geçmesiyle uygulanır. Bu yöntemle killi zeminlerde 60-80 cm çaplarında kolon oluşurken , kumlu çakıllı birimlerde 150 cm e kadar kolon çapı elde edilir.
Jet 2 tekniği
Çift çeperli delici takımı kullanılır bu sistemde çift akışkan kullanılır hava ve çimento şerbeti çeperlerden geçer. Hava basıncı ortalama 8-12 bar aralığında dış borudan geçerken , orta borudan çimento geçişi sağlanır. Kolon çapları jet 1 e göre daha büyük olur.
Jet 3 tekniği
İç içe geçmiş üç borulu takımla jet 3 uygulaması yapılmaktadır. 600 bar a kadar basınçlı su orta borudan sağlanır. 80 bara kadar olan çimento en dış borudan sağlanır. 12 bar a kadar ara borudan basınçlı hava gönderilerek grout ile birleşip zemine enjekte edilir. Bu sistemle kolon çapları 2,5 mt ye kadar ulaşabilir.